بررسی ارتباط بین پیروی از الگوی غذایی dash با چاقی در پرستاران زن شهر اصفهان

سابقه و هدف: طی دهه های گذشته چاقی در دنیا به یک اپیدمی تبدیل شده است و به دنبال آن شیوع بیماری های مزمنِ ناشی از چاقی مثل بیماری های قلبی عروقی در حال افزایش است. در مطالعات قبلی نشان داده شده است که پیروی از الگوی غذایی dash سبب کنترل چاقی و وزن بدن می شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی ارتباط پیروی از الگوی غذایی dash با چاقی در پرستاران زن شهر اصفهان بوده است. مواد و روشها: این مطالعه ی مقطعی روی 293 پرستار زن شاغل در بیمارستان های شهر اصفهان انجام گرفت. انتخاب افراد مورد مطالعه به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و به صورت تصادفی بود. دریافت های غذایی معمول فرد در سال گذشته با استفاده از پرسشنامه ی نیمه کمی بسامد خوراک (ffq) ارزیابی شد. ارزیابی میزان پیروی از الگوی غذایی dash بر پایه ی امتیازبندی (scoring) رژیم غذایی بر اساس 8 جزء غذایی؛ محاسبه شد شامل: مصرف میوه ها، سبزی ها، غلات کامل، حبوبات و مغزها، لبنیات کم چرب، گوشت های قرمز و فراوری شده، نوشیدنی های شیرین و میزان مصرف نمک در الگوی غذایی dash دریافت بالای 5 گروه اول و دریافت پایین گوشت، نوشیدنی های شیرین و نمک مطلوب است. برای هر یک از اجزای الگوی غذایی، افراد مورد مطالعه طبق میزان دریافت در چارک های مختلف قرار گرفتند. دریافت های غذایی افراد با استفاده از آزمون آنالیز کوواریانس و با تعدیل اثر سن و انرژی دریافتی در بین چارک های امتیاز الگوی غذایی dash مورد مقایسه قرار گرفت. یافتهها: با افزایش پیروی از الگوی غذایی dash سن افراد افزایش (01/0p<) و دور کمر کاهش پیدا کرد (05/0p<). پس از تعدیل عوامل مخدوش گر افرادی که در بالاترین چارک امتیاز الگوی غذایی dash قرار داشتند، نسبت به پایین ترین چارک 71 % شانس کمتری برای ابتلا به چاقی داشتند (or: 0.29 95% ci: 0.09-0.97). پس از تعدیل سن و انرژی دریافتی ارتباط معکوس معنی داری بین امتیاز الگوی غذایی dash با چاقی شکمی مشاهده شد (or: 0.37 95% ci: 0.14-0.96). تعدیل برای سایر متغیرهای مخدوش گر باعث از بین رفتن این ارتباط شد؛ به طوری که حتی پس از تعدیل برای عوامل تغذیه ای نیز این ارتباط معنی دار نبود. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه وجود ارتباط بین پیروی از الگوی غذایی dash با کاهش خطر چاقی را نشان داد. این ارتباط حتی پس از تعدیل وسیعی که برای عوامل مخدوش گر بالقوه صورت گرفت ، باز هم معنی دار بود. واژگان کلیدی: چاقی شکمی، چاقی مرکزی، الگوی غذایی dash، دور کمر، زنان